33_Χειροποίητη πάνινη κούκλα

Χειροποίητη πάνινη κούκλα. Κιρκιντζές (Şirince, Παλαιά Έφεσος) Τουρκίας
Αγοράστηκε σε ένα ανηφορικό σοκάκι του Κιρκιντζέ τον Ιούλιο του 2000. Η Τουρκάλα που έφτιαξε την κούκλα, φορώντας παρόμοια ενδυμασία, είχε απλώσει την πραμάτειά της στο κατώφλι του σπιτιού της. Μαζί με μέλη της οικογένειάς της καθόταν περιμένοντας τους Έλληνες επισκέπτες που ήξεραν ότι είχαν φτάσει πριν λίγο στο χωριό τους. Ανάμεσα στους Έλληνες ήμουν κι εγώ. Είμαστε όλοι μέλη της Πανελλήνιας Ένωσης Εφεσίων και απόγονοι των ανθρώπων που κατοικούσαν στο χωριό πριν τη μικρασιατική καταστροφή το 1922, γι’ αυτό και είχε οργανωθεί ειδική υποδοχή στην πλατεία του χωριού για εμάς.
Ο παππούς μου έφυγε παιδί από τον τόπο του και πάντα διηγιόταν με συγκίνηση στη μητέρα μου πόσο όμορφο και μεγάλο ήταν το χωριό του, πώς ήταν τα σπίτια και το εντυπωσιακό πέτρινο σχολείο στο οποίο πρόλαβε να τελειώσει δύο τάξεις. Περιπλανηθήκαμε με τη μητέρα και την αδελφή μου μήπως και αναγνωρίσουμε το σπίτι του παππού με το σπασμένο ξύλινο καγκελάκι στο παράθυρο του ορόφου. Κι εκεί συναντηθήκαμε με την κούκλα. Βαστά δύο μωρά στην αγκαλιά της και κοιτά χαμογελαστή με τα μεγάλα γαλάζια μάτια της. Και τα μωρά της, φασκιωμένα σφιχτά, όπως έκαναν παλιά, έχουν γαλάζια μάτια. Είναι κατασκευασμένη με κουρελάκια από παλιά ρούχα της οικογένειας.
Η μικρή αυτή κούκλα συνδέει τρεις γενιές ανθρώπων, από τον παππού ως τις εγγονές. Συνδέει επίσης δύο λαούς, που παρά τις ιστορίες πόνου και ξεριζωμού, βρήκαν τον τρόπο να ξανάρθουν κοντά και να ανταλλάξουν χαμόγελα. Μιλά ακόμη για μια πλευρά της ζωής του χωριού που δεν υπάρχει πια. Στα επόμενα χρόνια το χωριό απέκτησε τεράστια τουριστική φήμη, γιατί είναι πολύ γραφικό, και πλέον όσοι θέλουν να αγοράσουν ή να πουλήσουν κάτι, στριμώχνονται στην κεντρική αγορά, που θυμίζει λίγο το Μοναστηράκι της Αθήνας.
Η μικρή χειροποίητη κούκλα στέκεται από τότε στο πάνω ράφι της βιβλιοθήκης μου και μου θυμίζει τρυφερά ένα ωραίο ταξίδι και ένα κομμάτι της ιστορίας της οικογένειάς μου.
Δέσποινα Καλεσοπούλου